Alacak ve Borç Devir Hızı Nedir

Alacak ve Borç Devir Hızı Nedir?

Alacak ve borç devir hızı, bir işletmenin alacaklarını ve borçlarını ne kadar hızlı tahsil ettiğini veya ödediğini gösteren finansal oranlardır. Bu oranlar, işletmenin likidite durumunu, etkinliğini ve finansal sağlığını değerlendirmede önemli rol oynar.

1. Alacak Devir Hızı

Alacak Devir Hızı Nedir?

Alacak devir hızı, işletmenin ticari alacaklarını ne kadar hızlı tahsil ettiğini gösteren bir orandır. Bu oran, alacakların yıl boyunca kaç kez tahsil edildiğini belirler ve işletmenin likiditesini ve nakit akışını değerlendirmede kullanılır.

Hesaplama:

Alacak devir hızı, genellikle aşağıdaki formülle hesaplanır:

Alacak Devir Hızı = Net Satışlar / Ortalama Ticari Alacaklar

Ortalama ticari alacaklar, genellikle dönem başı ve dönem sonu ticari alacakların ortalaması alınarak hesaplanır.

Örnek:

Bir işletmenin yıllık net satışları 1.000.000 TL ve dönem başı ticari alacakları 100.000 TL, dönem sonu ticari alacakları 150.000 TL olsun. Ortalama ticari alacaklar:

Ortalama Ticari Alacaklar = (100.000 + 150.000) / 2 = 125.000

Alacak devir hızı:

Alacak Devir Hızı = 1.000.000 / 125.000 = 8

Bu durumda, işletme alacaklarını yılda 8 kez tahsil etmektedir.

Alacak Devir Hızının Önemi:

•   Yüksek Alacak Devir Hızı: İşletmenin alacaklarını hızlı tahsil ettiğini ve güçlü bir nakit akışına sahip olduğunu gösterir.

•   Düşük Alacak Devir Hızı: Alacak tahsilatında sorunlar yaşandığını ve işletmenin nakit akışının zayıf olduğunu gösterebilir.

2. Borç Devir Hızı

Borç Devir Hızı Nedir?

Borç devir hızı, işletmenin ticari borçlarını ne kadar hızlı ödediğini gösteren bir orandır. Bu oran, borçların yıl boyunca kaç kez ödendiğini belirler ve işletmenin ödeme alışkanlıklarını ve finansal sağlığını değerlendirmede kullanılır.

Hesaplama:

Borç devir hızı, genellikle aşağıdaki formülle hesaplanır:

Borç Devir Hızı = Satın Alınan Mal Maliyeti / Ortalama Ticari Borçlar

Ortalama ticari borçlar, genellikle dönem başı ve dönem sonu ticari borçların ortalaması alınarak hesaplanır.

Örnek:

Bir işletmenin yıllık satın aldığı malların maliyeti 800.000 TL ve dönem başı ticari borçları 80.000 TL, dönem sonu ticari borçları 120.000 TL olsun. Ortalama ticari borçlar:

Ortalama Ticari Borçlar = (80.000 + 120.000) / 2 = 100.000

Borç devir hızı:

Borç Devir Hızı = 800.000 / 100.000 = 8

Bu durumda, işletme borçlarını yılda 8 kez ödemektedir.

Borç Devir Hızının Önemi:

•   Yüksek Borç Devir Hızı: İşletmenin borçlarını hızlı ödediğini ve kredi sağlayıcılarına güven verdiğini gösterir. Ancak, çok yüksek bir borç devir hızı, işletmenin nakit akışında sıkışıklık yaşayabileceğini de gösterebilir.

•   Düşük Borç Devir Hızı: İşletmenin borçlarını yavaş ödediğini ve likidite sorunları yaşayabileceğini gösterebilir. Ancak, ticari borçların uzun vadede ödenmesi, işletmenin nakit akışını yönetmede stratejik bir tercih de olabilir.

3. Alacak ve Borç Devir Hızının Yönetimi

•   Nakit Akışı Yönetimi: Alacak ve borç devir hızlarını dengeli bir şekilde yönetmek, işletmenin nakit akışını sağlam ve istikrarlı tutar.

•   Müşteri ve Tedarikçi İlişkileri: Müşterilerle ve tedarikçilerle iyi ilişkiler kurarak, alacak ve borç tahsilat süreçlerini optimize etmek mümkündür.

•   Finansal Sağlık: Alacak ve borç devir hızlarını düzenli olarak izlemek, işletmenin finansal sağlığını korumaya yardımcı olur ve gerekli durumlarda stratejik önlemler almayı sağlar.

Alacak ve borç devir hızı, işletmelerin finansal yönetiminde kritik öneme sahip iki önemli göstergedir. Bu oranların doğru bir şekilde yönetilmesi, işletmenin likiditesini, verimliliğini ve finansal istikrarını korumasına yardımcı olur.